De Amerikaanse presidentsverkiezingen 2004

Nog tot de presidentsverkiezingen van 2008


Home
About this weblog
Bronnen
Mail mij
Atom
This gif is freely copyable. Just right click, save Powered by
RSSify at WCC

This page is powered by Blogger. Isn't yours?

zaterdag, september 06, 2003
Peter Principal for President (III)
Democraat Peter Principal kwam in pyjama uit de badkamer en stapte in bed. Het eerste debat zat er op. De hotelkamer in Albuquerque zag er uit als die van gisteren en van morgen. Dat wist hij zeker.Hij zapte nog even met de afstandsbediening langs alle 72 kanalen op tv. Alleen op C-Span zag hij zichzelf terug.
“Gauw, doorzappen,” dacht hij, want hij zag zichzelf niet graag. Maar stiekem gloeide hij van binnen, want hij was de onbetwiste winnaar van de avond. Dat zei niet alleen zijn campagneteam (Walter Attlee had hem bijna doodgeknuffeld en geroepen: I love you, man.”), want die betaalde hij daar voor. Maar ook de samenscholende pers was in een spontaan gejuich uitgebarsten.
En hij was op dreef geweest. Hij porde zijn hoofdkussen op, er was nog zoveel adrenaline in zijn lijf. Elke aanval op hem had hij gepareerd met een tegenaanval op de zittende president. En dat deed hij zo vernuftig, dat zijn aartsrivaal Curry van arren moede maar mee ging doen. Hij had ingezien dat het aanvallen van Peter Principal niet werkte. Hij was onschendbaar, onoverwinnelijk, hij was Superman! Hij was Mohammed Ali!
Peter viel toch nog in slaap en droomde van grote daden, terwijl Rambo Spaans nagesynchroniseerd al zijn tegenstanders aan het mes reeg.



Hoe is de stand, Mieke?
Vooral de Democratische kandidaten hebben zich geroerd, de afgelopen week. John Kerry stelde zich officieel kandidaat. Het eerste debat tussen de Democratische kandidaten vond plaats in New Mexico. In de tussentijd gedroeg Bush zich vooral presidentieel, prikte in een pancake met premier Balkenende en speelde leider van het vrije westen. Tot nu toe speelt hetzelfde scenario als 1996, maar dan met de partijen omgewisseld.
Wat staat er te gebeuren? De zitting van het Supreme Court op maandag is interessant, vooral voor de Democraten en het is zaak voor alle kandidaten om in het nieuws te komen, het liefst door pittige uitspraken of cameragenieke momenten, want dat levert de goedkoopste publiciteit op en iedereen wil voorkomen dat de geldkist leeg is voor de eerste voorverkiezingen. Het wordt een lange herfst.



Geld moet rollen
Dat Bush heft aangekondigd een record hoeveelheid geld in te zamelen, was al bekend. Nu hebben deskundigen aangegeven wat hij er mee gaat doen. Aangezien de pijlen van de Democraten zich vrijwel unaniem op de president richten, die zelf geen tegenstanders voor de nominatie heeft, zal hij al vroeg in het seizoen beginnen met het kopen van reclamezendtijd ten behoeve van zijn campagne, zeker als populariteitscijfers blijven dalen.
In maart, wanneer zijn tegenstander bekend is, zal hij het uitzenden van campagnespotjes alleen nog maar opvoeren, zeker met in het achterhoofd dat de uitdager al bijna al zijn geld kwijt is geraakt in tijdens de voorverkiezingen. In 1996 deed president Clinton hetzelfde tegen Bob Dole, die bijna bankroet uit de voorverkiezingen kwam.
Ook zal veel geld uitgegeven worden om kiezers te mobiliseren om daadwerkelijk te gaan stemmen. Het geld gaat dan zitten in training van vrijwilligers. Mocht er dan nog geld over zijn kan Bush beslissen of hij nog Republikeinse kandidaten voor het Congres steunt, daarmee loyale volgelingen in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat kwekend.



Het hoogste word
Maandag is een belangrijke dag voor de liefhebbers van de campagnefinancieringsperikelen. Dan komt de Supreme Court speciaal bij elkaar om te kijken of de nieuwe wet ter hervorming van de campagnefinanciering wel grondwettelijk is. Voor de Democraten is het belangrijk omdat zij hun belangrijkste inkomsten, donaties via “soft money” kwijt zijn geraakt door de nieuwe wet. Het is een gecompliceerde zaak en daarom heeft het hooggerechtshof er maar liefst vier uur voor uitgetrokken, terwijl voor een dergelijke zaak meestal maar een uur wordt uitgesproken. Bovendien duurt het reces van het Supreme Court doorgaans tot oktober, dus ook de datum is bijzonder.
Het hooggerechtshof heft niets beloofd, maar zal proberen om voor de eerste voorverkiezingen in januari 2004 tot een beslissing te komen. President Bush tekende de wet overigens met tegenzin en binnen een uur na tekening lagen de eerste bezwaarschriften al op de deurmat van het gerechtshof.



Grote mond
Democratische koploper Howard Dean leert langzaam aan dat hij soms te snel uit zijn slof schiet. Zijn rivalen hopen dat hem dat in de problemen brengt, maar Dean probeert zich te wapenen door niet meer spontaan op lastige vragen van journalisten te reageren. Dean geeft toe dat hij zijn hart op de tong draagt, maar hij voegt daar meteen aan toe dat hij de afgelopen 16 jaar in geen enkel debat zijn zelfbeheersing heeft verloren.
Op de vraag van een journalist of hij niet verbaasd was dat Kerry hem in het eerste debat niet bekritiseerde antwoordde Dean: "I wish he'd say to my face what he says behind my back." Wat had hij nou net gezegd?

Het debat in Albuquerque was trouwens een teleurstelling voor de meeste journalisten, die het hadden aangekondigd als de strijd tussen Kerry en Dean. Niets van dat alles dus en weg subplotje in het dagelijkse feuilleton.



Wordt ook Republikein!
De Republikeinse partij komt met een video waarin de Democratische presidentiële kandidaten figureren. De video roept de mensen die moe zijn van het pessimisme en de protesten van de Democratische partij om lid te worden van de positieve Republikeinse partij. Echt kans om onder de indruk de indruk te raken van de video is er niet, want na dertig seconden is hij alweer voorbij. De video zal getoond worden aan de Republikeinse lokale “Team Leaders” die zich in groten getale hebben aangemeld uit het hele land.



vrijdag, september 05, 2003
Eerste Democratische debat: allen tegen één
Gisteren was het eerste van zeven debatten tussen de Democratische presidentskandidaten. Plaats van handeling Albuquerque, New Mexico. Dergelijke debatten zijn bedoeld om een keuze tussen de kandidaten te vereenvoudigen, dus zij zullen hun standpunten zo duidelijk mogelijk moeten maken en hopen dat de kiezers verschillen zien. Maar zij waren niet zozeer rivalen van elkaar, nee, zij hadden een gezamenlijke tegenstander, president Bush. De verzamelde pers en deskundigen dachten dat de aanval wel ingezet zou worden op koploper Howard Dean (koplopers zijn traditioneel een prettig doelwit), maar hij werd in de 90 minuten redelijk uit de wind gehouden. Alleen Joe Lieberman ondernam een poging toen hij Dean aanval zijn nadruk op "fair trade"-standaarden, die volgens Lieberman miljoenen banen zal gaan kosten. Hij voorspelde een Dean-depressie volgend op de Bush-recessie. Maar dat was ongeveer al het vuurwerk van de avond dat op elkaar was gericht. Verder was het unisono tegen Bush. Lieberman noemde Bush een "powerful failure" wat betreft de economie. John Kerry zei dat Bush een "failure of leadership" in de wereld had getoond.
Dean-aanhangers verklaarden na afloop dat het gebrek aan aanval op hun kandidaat Dean alleen maar goed zal doen de komende tijd.



Bush slaat terug
Bush heeft de aanval geopend op zijn Democratische tegenstanders die de belastingverlaging willen terugdraaien. "They argue we should return to the way things were in 2001. What they're really saying is they want to raise taxes," zei Bush in een toespraak in de Kansas City Convention Center (Missouri). "Higher taxes will not create one job in America. Raising taxes would hurt economic growth. Tax relief has put this nation on the path of prosperity, and I intend to keep it on the path to prosperity."
In de tussentijd is er al in november 2001 officieel een einde gekomen aan de laatste recessie, maar herstel van de economie laat nog steeds op zich wachten en de toename in productiviteit bij bedrijven heeft wel geleid tot meer omzet maar niet tot het aannemen van nieuwe medewerkers. Resultaat: 6,1 procent werkloosheid, het hoogste percentage in 9 jaar.



Ook Edwards zet computer aan
Democratische kandidaat John Edwards is er ook achter hoe hij zijn PC moet aanzetten en heeft meteen een weblog geopend. Hij kon meteen goed nieuws melden op zijn digitale dagboek, want in de cruciale staat South Carolina staat hij – weliswaar samen met Dean, Kerry en Lieberman – bovenaan in de peilingen, terwijl hij elders nauwelijks mee lijkt te doen. Maar gezegd moet worden dat er nog nauwelijks campagne is gevoerd in South Carolina, dus dat er nog van alles zal gebeuren.
Maar voor Edwards is alleen maar groei mogelijk, want de helft van de kiezers kent hem nog niet, zegt Jenniger Palmieri, de woordvoerster van de Edwards-campagne.



De eerste voorspellingen zijn binnen
Politicologen zijn steengoed in het achteraf voorspellen hoe iets is gebeurd. Als ze echt moeten voorspellen zakken ze dikwijls door het ijs. Zo ook in 2000, toen het aantal politicologen die voorspelden dat Al Gore de verkiezingen zou winnen nauwelijks meer te tellen was.
Afgelopen maandag verzamelde zich een horde politicologen op de jaarlijkse conventie van American Political Science Association en waagde zich – tegen beter weten in – weer aan een voorspelling.
De belangrijkste conclusies:
- Kandidaten hebben geen grotere kans op de nominatie wanneer zij in Iowa eerste of tweede worden.
- Eerste of tweede eindigen in New Hampshire daarentegen vergroot de kansen daarentegen aanzienlijk.
- In 9 van de tien onderzochte voorverkiezingen tussen 1980 en 2000 (Republikeinse en Democratische apart gerekend) was de winnaar de kandidaat die als eerste uit de bus kwam in de laatste Gallup-peiling voor de caucus in Iowa.
- Ook in 9 van de tien voorverkiezingen won degene die het meeste geld inzamelde in het jaar voor de verkiezingen.

David Mayhew, een politicoloog van Yale, komt met cijfers die aantonen dat een zittende president altijd meer kans heeft. Wanneer geen van beide kandidaten (leuk hoe derde partijen in discussies als deze altijd volledig over het hoofd worden gezien) de zittende president is, is de uitslag niet te voorspellen. De vorige verkiezingen zijn dan geen indicatie. De cijfers: in de 53 verkiezingen sinds George Washington voerde 30 keer de zittende president een herverkiezingscampagne. In 20 daarvan won hij. In de overige 23 verkiezingen (dus zonder zittende president als kandidaat) won de partij die aan de macht was 12 keer en verloor 11 keer. Het hangt doorgaans af van hoe de kiezers de zittende partij beoordelen.
De theorie komt overigens akelig in de buurt van die van historicus Allan Lichtman, van American University in Washington DC, auteur van The keyw to the White House, waarin hij een systeem heeft ontvouwd waarmee de verkiezingen wel te voorspellen zijn. Zegt hij. Meer daarover volgende week, wanneer ik een aantal boeken uit mijn boekenkast zal doornemen op dit weblog.
Vast staat wel dat de meeste politicologen die een voorspelling hebben gewaagd nu massaal Valium hebben ingeslagen om hen door de komende 14 maanden heen te helpen.



Wie is het eerst?
Ruzie bij de Democraten. Traditioneel heeft New Hampshire namelijk de eerste voorverkiezing, maar nu is Washington D.C. er stiekem voor gekropen. De Democratische inwoners van de Amerikaanse hoofdstad kunnen hun kandidaat al op 13 januari kiezen, twee weken voor hun partijgenoten in New Hampshire (27 januari). Een rel is het gevolg, want New Hampshire's premièredatum was een ongeschreven wet. Woede bij de Democratic National Committee.
Maar er is een compromis bereikt. De voorverkiezingen in DC blijven op 13 januari, maar afgevaardigden voor de Democratische conventie worden pas op 14 februari geselecteerd. Daarmee blijft New Hampshire de eerste staat met een volledig afgeronde voorverkiezingsprocedure. De voorverkiezing in DC is daarmee niet meer dan een "beauty contest". De stemmen zijn pas op 14 februari bindend. Het poldermodel werkt ook in de VS.



donderdag, september 04, 2003
Bonden voor Bush?
De Republikeinen hopen dat de vakbonden die Gephardt steunen hun steun zullen overdragen aan Bush wanneer blijkt dat Gephardt niet de kandidaat van zijn partij wordt. De baas van de Teamsters, een van vakbonden, ziet dat echter niet gebeuren. Hij zegt dat president Bush de economie niet begrijpt en ook niet weet met wat voor problemen de werkende klasse op dit moment kampt. Steun van de vakbonden aan Bush kan hij zich daarom maar moeilijk voorstellen.
De Teamsters hebben vaker hun steun aan Republikeinse kandidaten gegeven, zoals Nixon en Reagan, en het Witte Huis heeft ze ook dit keer geprobeerd in het Republikeinse kamp te krijgen. De Teamsters-baas kreeg zelfs een ereplaatsje bij de laatste State of the Union van Bush. Maar het zal niet helpen.
De Teamsters zijn erg tegen de vrijhandelszone die door NAFTA is gecreëerd en zien hun ledental slinken. Zij hebben nu nog 1,4 miljoen leden. Dat waren er in 1976b nog 2 miljoen.



Er is meer dan de Taco Bell
Vanavond is het eerste debat tussen de Democratische presidentskandidaten in Albuquerque, New Mexico. Een goede locatie om een gooi te doen naar de Spaanstalige kiezers: "Queremos tu voto" – wij willen dat je stemt. Ongeveer 42 procent van de bevolking van New Mexico is van Midden-Amerikaanse afkomst. Hun stem is van steeds groter belang voor beide grote partijen en kan de uitkomst in New Mexico, Arizona, Nevada en Florida beïnvloeden. De Democratisch caucus in New Mexico staat gepland op 3 februari.



Lessen voor de Democraten
Het geeft niet wat er uiteindelijk gebeurt, of Howard Dean nu wel of geen president wordt, maar zijn stijl van campagne voeren zal een onuitwisbare invloed hebben op volgende presidentsraces.
Het Democratische establishment is er nog niet aan toe om Dean als koploper te erkennen. Maar niemand kan om hem en zijn vernieuwende campagne heen. Want hij heeft wel wat voor elkaar gekregen tot nu toe:
- Hij weet door zijn standpunten en felle uithalen naar Bush de basis van zijn partij te mobiliseren en veel nieuwe geïnteresseerden aan te trekken
- Hij ontwijkt de valkuilen van de nieuwe campagnefinancieringswetgeving door een stortvloed aan kleine campagnebijdragen te genereren.
- Hij maakt voor beide vorige punten goed gebruik van de nieuwe media, in het bijzonder het internet



Democraat Clark
Opluchting in het Democratische kamp. De voormalige NAVO-generaal Wesley Clark heeft zich nog niet uitgelaten over zijn eventuele kandidaatsschap voor president, hij heeft inmiddels wel bekend gemaakt dat hij Democraat is. Tenminste dat maakt CNN op uit de opmerking van Clark in het programma "Inside Politics." Daarin meldde de ex-generaal: "I'd be proud, and I am proud, to be a Democrat." Maar voor hetzelfde geld zei hij: "I'd be proud, and I am proud, to be a democrat." Je kan niet horen of iemand een hoofdletter uitspreekt of niet.
Maar gelukkig verwees hij direct daarna naar de partij, dus nu is alleen nog maar de vraag: "Doet hij het?"



Een "Sound Bite" is niet genoeg
Elke zondag is op de Amerikaanse tv Meet the Press te zien, op NBC en gepresenteerd door Tim Russert. Het wordt wel eens het belangrijkste politieke programma van Amerika genoemd en het is wat Buitenhof voor Nederland is, maar dan nog veel invloedrijker.

Hoewel het programma goed bekeken wordt, zeker vergeleken met de andere programma's in het genre, staat het vooral op bij de incrowd, de wereld van adviseurs, politici en partijleden. Dat is jammer, want in programmas als Meet the Press krijgen de geïnterviewden, de politici in het nieuws, relatief veel tijd om hun beleid duidelijk te maken. Kijkers die alleen het nieuws zien, blijven opgescheept met kreten, "sound bites", die een karikatuur zijn van het beleid en de politicus die ze uitsprak.

Afgelopen zondag was John Kerry te gast en kreeg de hele uitzending de tijd om te vertellen wat hij vond over de oorlog in Irak, over zijn Democratische concurrenten, over Bush, de economie, de belastingverlaging en zijn ervaring als politicus in het algemeen. Het was een soort interview dat eigenlijk elke kiezer zou moeten aanhoren, of hij het nu eens was met de ondervraagde of niet.

Maar de kiezer kijkt niet, hij hoort op zijn hoogst één uitspraak uit het hele interview, en misschien zelfs slechts een parafrase ervan. Dat is jammer. Want ook volgend jaar weer maakt een groot deel van die kiezers de uiteindelijke beslissing in het stemhokje gebaseerd op een paar kreten en niet meer dan een eerste indruk van een kandidaat. Maar dat is een werkelijkheid die al jaren realiteit is. En niet in alleen in de VS.



woensdag, september 03, 2003
Koop Gephardt – vernieuwde formule
Dick Gephardt, kandidaat uit Missouri, heeft zijn eerste campagnespotjes uitgezonden. Hij is daarmee de derde Democraat die al reclamezendtijd heeft gevuld, na Howard Dean en John Edwards. Er zijn twee spotjes gemaakt, van 30 seconden elk. Ze zullen te zien zijn in markten in Iowa, New Hampshire en op kabelzenders in die staten.
In een van de spotjes, met de economie als thema, figureert de nemesis van de Democraten Newt Gingrich, maar de vraag is of kiezers hem nog kennen. De andere spot, genaamd "Struggled" is biografisch getint en bevat de standaardzin uit de speech van Gephardt: "My mother was a secretary and my dad delivered milk door to door." De spotjes zijn te zien op de website van Gephardt.



Bush over de economie
Op Labor Day verdedigd president Bush zijn economisch beleid voor een natgeregend publiek van arbeiders. Volgens Bush leidde zijn belastingverlaging tot een impuls voor de economie en voorkwam het een diepere recessie. Ondanks 11 september 2001, schandalen bij bedrijven en een daling op de beurs (voordat hij president werd), gaat het toch goed met de economie.
We zullen nog meer van Bush over de economie horen. Volgens recente peilingen is de economie het belangrijkste verkiezingsthema voor de Amerikanen – belangrijker nog dan terrorisme.



Armoedecijfers
De Amerikaanse census heeft de armoedecijfers voor 2002 bekend gemaakt. Van de totale bevolking van 280.540.330 Amerikanen leefden er 34.763.085 officieel in armoede. Dat is 12,4 procent van de bevolking (dat was 12,1 in 2001). Dat betekent een stijging van 1,4 miljoen Amerikanen in een jaar. 17,2 procent (12,2 miljoen) van de armen is onder de 18 jaar. De groei in armoede was niet uitzonderlijk in een tijd van recessie. De armoedegrens is afhankelijk van de gezinssamenstelling. Een alleenstaande 65-jarige was in 2002 arm wanneer hij 9359 dollar of minder verdiende. Voor een gezin van drie personen met 1 kind was de armoedegrens 14.480 dollar.
Het gemiddelde Amerikaanse inkomen is 43.057 dollar.



De hond blaft
Het was een gezellige drukte in Iowa, op Labor Day (afgelopen maandag). Maar liefs zes Democraten toerden door de staat, smachtend naar steun van de vakbonden en eendrachtig in het aanvallen van president Bush. Plannen voor de gezondheidszorg en economisch herstel vlogen door de microfoons die her en der voor de presidentskandidaten stonden opgesteld. Optimisme alom. Zoals bij Joe Lieberman: "My goal is to exceed expectations." En John Edwards haalde nog maar eens uit naar de president: "George Bush makes his father look good." En de karavaan trekt verder.



Kerry rommelt aan campagneteam
Democraat John Kerry zal waarschijnlijk ingrijpen in de samenstelling van zijn campagneteam. De plotselinge opkomst van concurrent Howard Dean leidde ertoe dat er driftig met de beschuldigende vinger werd gewezen naar medewerkers in zijn team. Kerry heeft nog geen wijzigingen bekend gemaakt dus het is nog niet bekend wie er het veld moet ruimen. De kandidaat gaf ruimhartig toe dat als er iets niet goed gaat in de campagne, dat er dan ingegrepen moet worden.



Geen vertrouwen in Bush
Volgens een onderzoek van Intomart heeft driekwart van de Nederlandse bevolking geen vertrouwen in president Bush. Het onderzoek was gedaan in opdracht van Netwerk. Het vermoeden bestaat dat Bush er omgekeerd net zo over denkt. Of het onderzoek nog ter sprake komt bij het ontbijt dat Bush heeft met Balkenende is niet bekend, maar het vermoeden is wel dat Bush boven zijn bordje 'grits' de e-mail ter sprake zal brengen die hij kreeg van de Stichting Vrienden Marinevliegkamp Valkenburg. De president zal onze premier verzoeken zijn onderdanen gene mail meer te sturen met woorden met zoveel lettergrepen. Zelfs veiligheidsadviseur Condoleezza Rice brank haar tong over het woord "Marinevliegkamp." De e-mail heeft het eventuele bezoek van Bush aan Nederland, gepland voor volgend jaar, op losse schroeven gezet.



dinsdag, september 02, 2003
Het is officieel
Eindelijk is het zover: John Kerry, oorlogsheld en Democraat uit Massachusetts, heeft zich officieel kandidaat gesteld voor het presidentschap. De spanning was te lezen op de gezichten van zijn aanhangers, die zich hadden verzameld op de kade waaraan het vliegdekschip USS Yorktown was aangemeerd.
OK, iedereen wist het al, Kerry reist al stad en land af om zijn kandidatuur kracht bij te zetten, maar het was zo’n mooi plaatje. En zei hij nog iets memorabels? Mwoah.
Hij was boos op het beleid van Bush: "I reject George Bush's new vision of a government that comforts the comfortable at the expense of ordinary Americans. George Bush's vision does not live up to the America I enlisted in the Navy to defend." Dat roepen de andere kandidaten ook, behalve dan dat zij bij de marine hebben gezeten, dan.
Hij sprak ook zichzelf en zijn campagne moed in: "That's why I'm announcing my campaign now and that's why the polls don't mean anything today. America is only just beginning to listen." Laten we het voor Kerry hopen. Maar serieus: hij is volstrekt niet kansloos. Het jaar is nog lang, enzovoort.
Beleid? Maar natuurlijk: "Real Democrats don't raise taxes on the middle class."



Democraat zijn in South Carolina
De ene Democratische kandidaat is de ene niet. Kandidaat X in Iowa is een andere kandidaat dan kandidaat X in South Carolina. Dat betekent overigens niet dat hij in een van de twee staten staat te liegen. De inwoners van Iowa graag willen dat hij over werk, het homohuwelijk en zijn standpunt over abortus praat, en die van South Carolina verwachten volstrekt andere thema’s. In de zuidelijke staat spreekt kandidaat X liever over individualisme, zijn religie en de Amerikaanse vlag. Kortom, in South Carolina laat kandidaat X zijn Republikeinse kant zien. Of misschien correcter gezegd, zijn conservatief Democratische kant, die in het oude zuiden van de Verenigde Staten nog aanspreekt. Vier jaar geleden won Bush de staat met 57 procent tegenover de 41 procent van Al Gore. Acht jaar geleden was het verschil tussen Bob Dole en Clinton minder: 50 – 44 procent, in het voordeel van Dole. De staat wordt dus conservatiever, vooral fiscaal conservatief.



Bijzonder museum
Even een zijpaadje. Wat was het huisdier dat president John Adams hield in het Witte Huis? Socks, de kat van Clinton, en Buddy, de hond van Clinton, hadden hem niet overleefd. Over de aligator van John Adams en over Fala, Checkers, Lucky, en hoe al die andere stinkende beesten van voormalige presidenten ook mogen heten is nu in Lothian, Maryland, het Presidential Pet Museum ingericht. Dus als u uitgekeken bent op de National Gallery of Art, het Air and Space Museum, of het Holocaust Museum, rij dan even Washington uit en verbaas u over de tentoongestelde lokken hondehaar en de schapen van Woordrow Wilson. Er heeft zelfs een mini-nijlpaard door het Witte Huis gebanjerd en dan bedoel ik niet president William Taft, die de vergelijking met een nijlpaard overigens probleemloos aankon.



Actie
Als presidentskandidaten een bepaald politiek thema negeren, dan is het aan de belangengroepen om die thema’s onder de aandacht van de kiezer te brengen. Planned Parenthood, een organisatie die de nadruk legt op familieplanning en het recht van de vrouw om te kiezen (dat laatste klinkt beter dan pro-abortus, een gevoelig onderwerp, vooral in de Verenigde Staten), is een campagne begonnen om abortus een thema te maken in de race om het Witte Huis. “Stand up for Choice” heet de campagne, die zich direct in de belangstelling mocht verheugen van de Iowa Right to Life Committee, anti-abortus, die toezegde tegenactie te zullen voeren.
Alle Democratische kandidaten steunen abortusrechten, al dachten Dennis Kucinich en Dick Gephardt er vroeger anders over. Bush, dat mag bekend zijn, is een fel tegenstander van abortus.



Graham geeft niet op
De Democratische senator Bob Graham van Florida is in de laatste kandidaatspeilingen nauwelijks terug te vinden, maar is voorlopig niet van plan zijn presidentiële aspiraties in te vriezen. Zondag begon hij een vierdaagse tocht door het midden van Iowa waar hij onder andere mee at (“roast beef and coleslaw”) met een groep boeren uit de staat.
Graham is realistische genoeg om in te zien dat hij het moeilijk gaat krijgen, maar hij zal toch proberen om de honderd meter sprint te lopen van nu tot januari. Hij bedoelt natuurlijk niet dat hij een paar maanden denkt te gaan doen over honderd meter, maar dat hij de sprint er in zal zetten.
Een voordeel heeft Graham: hij komt uit het zuiden. De laatste democraat die niet uit het zuiden van de VS kwam en president is geworden was John F. Kennedy in 1960.



Profiel Dean
Ik was niet van plan om het hele stuk over te typen, dus als u een uitgebreid profile wilt lezen over de populairste kandidaat bij de Democraten - inderdaad, daar is hij weer: Howard Dean – leest u dan hier verder.



Drie miljoen uitkeringen
De Democraten vallen Bush niet alleen aan op zijn buitenlandse politiek, en dan in het speciaal de oorlog in Irak, maar nu het economisch minder gaat is de werkloosheid in de VS een dankbaar onderwerp voor de kandidaten. Evenveel mensen die onder Clinton werk vonden zijn dat nu weer kwijt: 3 miljoen Amerikanen.
Het is een belangrijk thema en de Democraten hebben van werk traditioneel altijd een belangrijk thema gemaakt. Joe Lieberman ging afgelopen maanden zelfs het land door in een tour die hij “Joe’s Job Tour” noemde. Verwacht dit onderwerp terug in reclamespots en bij de debatten. Bush is op dit moment namelijk vrij kwetsbaar op dit gebied, al doet hij moeite om zich er zo min mogelijk zorgen over te maken. Bush rekent erop dat de economie op tijd weer bij zal trekken. De Amerikanen hopen dat ook, maar de Democraten misschien toch een beetje van niet.



Labor Day
En natuurlijk willen we allemaal weten wat Tim Overdiek, correspondent in Washington voor het Radio 1 Journaal, te melden heeft over de start van het campagneseizoen, die traditioneel rond Labor Day plaats heeft.



maandag, september 01, 2003
Natte handdoek
Laura Bush, de first lady, wordt zachtjes aan ingezet voor de campagne. Zij schuwt doorgaans de publiciteit maar interviews met haar zullen nu verschijnen in belangwekkende opiniebladen als Ladies' Home Journal, Glamour en Harper's Bazaar. Vooral Republikeinse stemmers waarderen de traditionele benadering van haar functie als first lady, zeker vergeleken met de onconventionele aanpak van Hillary Clinton. In Ladies' Home Journal zal Laura het hebben over belangrijke zaken als de rondslingerende handdoeken van de president. Daar had ze een enorme hekel aan, maar in het Witte Huis is er iemand die de handdoeken voor hem ophangt. Ze zijn ook zo gewoon gebleven.



Lieberman wordt beter
Democraat Joe Lieberman maakte in Concord, New Hampshire zijn plan voor de gezondheidszorg bekend. Hij wil betaalbare ziektekostenverzekeringen voor ontslagen arbeiders. Bovendien mag een ziektekostenverzekering niet meer kosten dan 7,5 procent van het inkomen van een gezin. De kosten van het voorstel – 55 miljard dollar per jaar voor de eerste vijf jaar – haalt Lieberman uit het terugdraaien van enkele belastingverlagingen van Bush voor de rijken. Ook komt hij met een apart plan voor medische verzekering voor kinderen: "Medi-Kids."



"U heeft gestemd. Op Bush."
Walden O'Dell, de baas van Diebold Inc., een bedrijf dat graag de stemmachines voor de verkiezingen in Ohio wil leveren, heeft in een Republikeinse bedelbrief aangegeven dat hij zich wil wijden aan het leveren van de kiesmannen van Ohio voor George Bush. Niet alleen de Democraten hebben een bruin vermoeden hoe O'Dell dat denkt te gaan doen. Men vraagt zich in Ohio wel af of Diebold het juiste bedrijf is om in mee zee te gaan.



John Wie?
Tweederde van de kiezers, inclusief tweederde van de Democraten, wist geen van de Democratische kandidaten voor het presidentschap te noemen. Dit alles volgens een CBS News peiling. Om het een beetje goed te maken denkt 50 procent van de ondervraagden dat de Democratisch kandidaat kans maakt de verkiezingen te winnen, tegen 38 procent die denkt van niet.
De ego's van de kandidaten hebben weer een zachte landing op aarde gemaakt.



Opvallend
Democratische kandidaat Kerry valt Democratische kandidaat Dean aan. Dat is op zich niet zo bijzonder. Maar wat zegt de oud-Vietnamstrijder? "Howard Dean has zero experience in international affairs. The presidency is not the place for on-the-job training in this new security world." Als Bush het kan, kan Dean het ook.



Moslims "slaan" terug
Landelijke Amerikaanse moslimleiders gaan zich inspannen om een miljoen stemgerechtigde Amerikaanse moslims te registreren om zo invloed uit te kunnen oefenen op de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Willen zij een kandidaat steunen dan zal deze zich moeten uitspreken over burgerrechten en de positie van moslims in de VS. Dat vinden de leiders momenteel belangrijker dan het buitenlandse beleid van de kandidaat. Agha Saeed, leider van het Muslim American Congress zegt: "We cannot surrender our future and our destiny to hate in this country."
In 2000 steunden moslimorganisaties voor het eerst een presidentskandidaat: Bush. Zij waren ervan overtuigd dat hij zich harder tegenover Israël zou opstellen en dat hij de rechten van immigranten die uitgezet dreigden te worden zou beschermen. Op beide fronten waren zij diep teleurgesteld in de acties van Bush.
Sinds 11 september hebben de Amerikaanse autoriteiten honderden immigranten gedeporteerd, charitatieve instellingen van moslims gesloten op verdenking van banden met terrorisme en de USA Patriot Act aangenomen.
Aantallen van Amerikaanse moslims variëren van 2 tot 6 miljoen, waarbij aangetekend moet worden dat moslim-immigranten veelal hoog opgeleid zijn en genoeg middelen hebben om campagnedonaties te doen.
Dat kan allemaal zeer interessant worden. Het hangt er allemaal een beetje van af of de moslims als een blok zullen stemmen en waar ze wonen. De verkiezingen in 2000 bewezen dat een paar honderd mensen het verschil kunnen maken. Het wachten is op de lijmpogingen van Bush.



zondag, augustus 31, 2003
Hoe is de stand, Mieke?
Het is duidelijk: binnen zijn eigen partij hoeft president Bush niet op tegenstand te rekenen. Hij is de onomstreden partijleider en een eventuele Republikeinse tegenkandidaat pleegt politieke zelfmoord. Hij heeft het draaiboek van Clinton uit 1996 uit de kast getrokken: Negeer je politieke tegenstanders, spreek in toespraken alleen over je eigen beleid en prestaties en probeer je boven het politieke rumoer van de campagne te houden. Haal in de tussentijd ongekende bedragen aan campagnecontributies binnen.
Voor de Democratische kandidaten is het nog lang niet over. In januari komt de eerste schifting na de vroegste voorverkiezingen. Daarna is het een kwestie van het meeste geld en dus de langste adem. Voor de Democraten is het van belang dat zo vroeg mogelijk duidelijk wordt wie hun kandidaat wordt. Hoe minder geld er besteed hoeft te worden aan hun Democratische tegenstanders hoe meer er in kas over blijft om tegen Bush te gebruiken. De Democratisch presidentskandidaat zal elke cent nodig hebben. De komende weken en maanden blijft de druk op de ketel. De campagnes zullen aan intensiteit toenemen en naar elke peiling zal weer reikhalzend worden uitgekeken, zo niet door de kandidaten, dan wel door de journalisten, die nu druk bezig zijn in te schatten bij wie ze het best in de bus kunnen springen.



Peter Principal for president (II)
Het was vroeg in de ochtend toen Peter Principal, die zo graag de volgende president van de Verenigde Staten wilde worden, de klapdeuren van de conferentiezaal in een statig hotel ergens onderweg in Iowa opende. Binnen zat zijn campagneleider Rawlins – “Ik moet echt eens uitzoeken wat zijn voornaam is,” dacht Peter – die aan zijn vierde donut begon. Naast Rawlins, staand voor een flipover en driftig met een stift in de weer stond Walter Attlee, de pas ingehuurde politiek strateeg. Hij was het geweest die acht jaar geleden met behulp van één enkel vuig reclamespotje de enige Democratische concurrent van Clinton in 1996 had weggevaagd. Atltlee was nog steeds trots dat iedereen zich het spotje kon herinneren, maar niemand meer een idee had wie toch die Democraat was geweest.
Terwijl Principal een mok koffie inschonk, stak Attlee meteen van wal.
“We hebben een probleem,” zei hij, terwijl hij naar zijn kunstwerk op de flipover keek en met de stift een lok haar uit zijn ogen schoof, daarmee een opwaartse rode curve over zijn voorhoofd trekkend.
“Ik dacht dat de peilingen erg goed waren,” antwoordde de kandidaat.
“Oh, vergis je niet,” zei Attlee meteen, “de peilingen zijn briljant. Je bent overal naar nummer 1 geschoten. Maar dat is het probleem. Je bent geen outsider meer. Je bent koploper. We moeten je opnieuw positioneren.”
Peter protesteerde: “Opniew positioneren? Hoezo? Ik sta toch niet voor niets aan kop in de peilingen? Dat is toch omdat de kiezers verandering willen? Omdat ze mijn standpunten steunen?”
“Standpunten? Schmantpunten!” riep Attlee met een sardonische lach. “Er moet maar één ding gebeuren met die standpunten: ze moeten opschuiven naar het midden. Verder is niemand geïnteresseerd in je standpunten, want die zijn bij iedereen hetzelfde. Wil je de Democratische nominatie winnen, dan moet je nu dezelfde standpunten innemen als je concurrenten.” Hij veegde over zijn bezwete voorhoofd en ontdekte de rode inkt.
“Ja, maar…” de kandidaat was even op zoek naar woorden. Had hij hier niet een standaardantwoord voor uit zijn hoofd geleerd? Nee. “Maar ik ga toch niet de standpunten van Joe Lieberman napraten?”
Attlee glimlachte. “Ik had het over de standpunten van je concurrenten. Lieberman is kansloos! Kiezers die de standpunten van Lieberman ondersteunen stemmen wel, maar gewoon weer op Bush, net als vier jaar terug. Nee, meneer de kandidaat, het gaat nu niet meer om de standpunten, het gaat om u. U bent de te kloppen kandidaat. Laat uw tegenstanders maar komen. We maken ze af.” Met een zakdoekje verspreidde Attlee de rode inkt over zijn hele voorhoofd. Hij was tevreden.
Principal liet alles bezinken en dacht vooruit. Dat Attlee zijn Democratische tegenstanders zou afmaken leek hem duidelijk, maar de zittende president? “En Bush dan?” vroeg hij.
“Over Bush hoeft u zich geen zorgen te maken. Daarvoor hebben we de perfecte oplossing,” zei Rawlins, die eindelijk zijn mond weer leeg had. “ Stelt u zich maar voor: een reclamecampagne met dit,” hij haalde een miniatuur-Bush in pilotenoutfit van onder de tafel vandaan, “pas in november in de winkels, maar nu al in ons bezit. Weet u in wat voor standjes die pop te vouwen is?”
Pas toen Rawlins twee Barbies, een roze balletjurk, een pluche varken, een leren zweepje en een fles schenkstroop tevoorschijn haalde besefte Peter Principal dat hij nu echt op weg was naar het Witte Huis.



Jokkebrok Dean?
De transitie van Dean, een van de Democratische presidentskandidaten, van outsider naar koploper, gaat niet zonder slag of stoot. Wat opvalt is dat zijn standpunten over tal van zaken opschuiven naar het midden, waar de meeste stemmen zijn te halen.
Zo tempert hij nu zijn eerder toegezegde steun voor het opheffen van het handelsembargo met Cuba, ten gunste van de kiezers in Florida (waarvan er velen, Cubaanse vluchtelingen, voor het embargo zijn).
Dean is nu ook tegen het verhogen van de leeftijd waarop ouderen hun volledige pensioen ontvangen, terwijl hij toegaf daar eerder voor te zijn. Dit ten gunste van de oudere kiezer. Eerder was hij tegen het laten schieten van matching funds (een bijdrage van de overheid aan de campagne in ruil voor een beperking in de hoeveelheid in te zamelen geld) maar nu houdt hij die mogelijkheid open.
Het is niet ongewoon voor een politicus om van standpunt te wisselen, maar Dean verkocht zichzelf nu juist als iemand die altijd de waarheid sprak, en niet terugdeinsde voor impopulaire maatregelen. Geen wonder dat de journalisten en de andere campagnes hem extra kritisch volgen. Volgens Dean is het nu juist een sterke eigenschap om toe te geven dat hij het wel eens fout heeft en om dan van standpunt te wisselen.



Bush aan vakantie toe
De maand vakantie, die Bush nodig dacht te hebben, heeft de president niet in alle rust doorgebracht. Tijdens de 28 dagen op zijn ranch maakte Bush vier reisjes, waarin hij zeven staten in zes dagen aandeed. Daarnaast gaf hij 15 speeches en had hij zeven evenementen waarbij de pers was uitgenodigd, terwijl de president doorgaans niet zo gecharmeerd is van de pers. In de tussentijd zag Bush kans 7 fondsenwerfactiviteiten te bezoeken voor de Bush-Cheney “04 campagne, waarmee 7,6 miljoen dollar werd verdiend. De president is nu weer in Washington, om uit te rusten van zijn vakantie.



Peil je rijk
Terwijl Democratische presidentskandidaat Howard Dean zonder concurrentie voor staat in de peilingen in New Hampshire, de staat waarin de eerste voorverkiezingen worden gehouden, moet hij in Iowa, waar de eerste Caucus gehouden zal worden, de eerste plek min of meer delen met Dick Gephardt. Dat zijn tenminste de bevindingen van een Research 2000-peiling. Dean staat miniem voor met 25 procent tegenover de 21 procent van Gephardt. De foutmarge was plus of min vijf punten en CBS, van wie dit bericht komt, is daarom zo verstandig om de winst niet aan Dean te geven, maar een gelijkspel te verklaren. Of ze vlak voor de verkiezingen volgend jaar de zaken nog zo correct weer zullen geven is de grote vraag. Dan is de kandidaat met 1 procent voorsprong meestal de koploper, ondanks de foutmarge.




© Marc van Gestel 2003 - 2004